Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırları içerisinde yer alan hemen hemen her nokta muhakkak görülmesi gereken doğa harikası yerleriyle, leziz yemekleriyle ya da eşsiz tarihi kalıntılarıyla gezi listelerinde yer almaktadır. Bursa ise diğer yerlerden bu noktada ayrılmaktadır. Çünkü hem doğası hem lezzetleri hem de tarihi eserleriyle görülmesi ve gezilmesi gereken yerlerin başında gelmektedir.
Bursa' da Gezilecek Yerler
Şehir yemek, tarih ve doğal güzellikleriyle ön plana çıktığı kadar sanayisiyle de birçok insan için iş olanağı yaratmaktadır. Bursa'da gezilecek yerler listesi ise yurt içerisinde görülmesi gereken yerlerin en üst sıralarında gelmektedir.
Bursa şehrini gezebildim diyebilmek için ise bu süreye ayrılması gereken süre üç gündür. Ayrılan bu üç günlük süre zarfında bile bölgede yer alan her yer gezilememektedir.
1. Ulu Cami
Yıldırım Bayezid döneminde onun tarafından 1081 - 1097 seneleri arasında inşaa edilmiştir. Evliya Çelebiya yaptırılan Ulu Cami için Bursa' nın Ayasofya 'sı ifadesini kullanmaktadır.
Ulu Cami eserinin yapım aşaması süreci ise Niğbolu Zaferi sonrasında olmuştur. Günümüzde ise Atatürk Caddesi üzerinde yer alan Ulu Cami' nin en önemli özelliği çok ayaklı olmasıdır. Bu özellik Ulu Cami' nin cami tasarımında dikkat çeken eserler arasında yer almasını sağlamıştır.
Ulu Caminin iç kısımları hemen hemen eşit ölçülere sahip olan 20 kubbe tarafından kapatılmıştır. On dokuzuncu yüz yılın son evresi ve yirminci yüz yılın ilk evresi arasında birçok hat ustası ( 200' e yakın) tarafından duvar yazısı ve hat levhası ortaya çıkartılmıştır.
Ulu Cami içerisini gezerken Kubbeler, Minareler, Kapılar, Şadırvan, Minber, Kabe Örtüsü, Hat Levhaları ve Duvar Süslerinin en güzel örnekleri görülecektir.
2. Yeşil Cami ve Yeşil Türbe
Osmanlı Dönemine ait mimari sanatın en güzel örneklerinin yer aldığı Bursa şehrinde dönemin mimarisinin en güzel örneklerinden birisi de Yeşil Cami ve bahçesinde yer alan Yeşil Türbe' dir.
Çelebi Mehmet Han' ın talebi üzerine mimar olan Hacı İvaz Paşa tarafından inşasına 1419 senesinde başlanmış ve yapı 1419 senesinde tamamlanmıştır.
Cami tasarımı ters bir T şekli olacak şekilde hazırlanmış ve cami adını iki kubbenin yapımından kullanılan yeşil çinilerden almıştır. Caminin kapasitesi ise iki bin kişiyi içerisine alacak şekilde hazırlanmıştır.
Bursa Yeşil Cami' nin karşısında yer alan Yeşil Türbe' de aynı mimar olan Hacı İvaz Paşa' nın eseridir. Türbe zemin katta yer alan sanduka odası ve bodrum katta yer alan tonozlu mezar odası bölümlerinden oluşmakta olup; iki katlıdır. Türbe içerisinde Çelebi Mehmet Sultan' ın kızları olan Ayşe Hatun, Selçuk Hatun, Hafsa Hatun, Sitti Hatun' un oğulları olan Yusuf ve Mahmut' un mezarları yer almaktadır.
Bursa Yeşil Cami' nin dikkat çeken bir diğer özelliği ise caminin aynı zamanda devlet dairesi olarak kullanılmasıdır. Yeşil Cami içerisinde ibadet alanının iki köşesinde yer alan salonlar Osmanlı' nın sancaklarından gelen devlet adamlarının devletle ilgili konularını görüştüğü salonlar olarak kullanılmıştır. Doğu kısımda yer alan salon Anadolu Beylerbeyliği devlet adamları tarafından kullanılırken batı kısımda yer alan salon ise Rumeli Beylerbeyiği devlet adamları tarafından kullanılmıştır. Sonraki dönemlerde ise bu salonlar mahkeme salonu olarak kullanılmaya başlanmıştır. Yeşil Cami' nin ikinci katında ise saray daireleri ve hünkar daireleri yer almaktadır.
Yeşil Türbe' nin tasarımı ise sekiz köşeli bir yapı olarak öne çıkmaktadır. Yeşil Türbe' nin kubbesinin çapı on beş metre yüksekliği ise 6,6 metredir. Yeşil Türbe' nin dış çevresi yeşil Cami yapımında da kullanılan firuze ve yeşil renkli çinilerden oluşmaktadır.
3. Koza Han
III. Bayezid tarafından yaptırılan Koza Han Mimar Abdül ula bin Pulat Şah' ın eseridir. Günümüzde ise Koza Han alışveriş merkezi olarak hizmet vermektedir. Yapıldığı dönem itibari ile yakınında bulunan Pirinç Hanı ile beraber Bursa Bölgesi' nin iki önemli hanı olarak hizmet vermektedir.
Koza Han zaman içerisinde birçok isimle anılmıştır. Bu isimler; Beylik Han, Yeni Han, Yeni Kervansaray, Simkeş Han, Han - ı Cedid-i Amire ve Han-ı Cedid' dir.
Bursa' nın en öneli buluşma ve satış noktası olan Koza Han birçok diplomat, devlet adamı, iş adamı ve Kraliçe Elizabeth tarafından ziyaret edilmiştir.
Koza Han ki katlı olup; alt katında kırk beş oda üst kadında ise elli oda ile yapı içerisinde toplamda doksan beş oda yer almaktadır. Han' ın ortasında şadırvan ve mescit bulunmaktadır.
4. Osman Gazi ve Orhan Gazi Türbeleri
Aynı bahçe içerisinde Tophane' de Osman Gazi ve Orhan Gazi Türbeleri yer almaktadır. Osmalı' ya yön veren iki önemli devlet adamı olan Osman Gazi ve Orhan Gazi Türbeleri Osmanlı mimarisinin dikkat ve ilgi çeken yapıları arasında yer almaktadır.
Osman Gazi Türbesi Bizans Manastırına ait şapelin üzerine inşa edilmiştir. Gümüşlü Kümbet adıyla da anılan Osman Gazi Türbesi içerisinde on beş adet sanduka bulunmaktadır.
Osman Gazi Türbesi içerisinde ise kendisi, çocukları, eşi, Yıldırım Bayezid ve II. Yıldırım Bayezid' in oğullarının mezarları yer almaktadır.
On dokuzuncu yüz yıl içerisinde il olarak yangın ve birçok doğal afete maruz kalan yapıların günümüzdeki şekli Sultan Abdülaziz' in emirleri doğrultusunda 1863 senesinde gerçekleştirilmiştir.
5. Muradiye Camii ve Külliyesi
Bursa şehrinin Osmanlı İmparatorluğu' nun ilk başkenti olmasından ötürü Osmanlı dönemine damga vuran birçok padişahın ve hanedanlığın birçok üyesinin mezarlarının bu bölgede yer almasından ötürü Sultanlar Kabristanı olarak da bilinmektedir.
Muradiye Külliyesi ise Bursa şehri sınırları içerisinde inşa edilen beşinci ve son külliyedir.
Muradiye Külliyesi Osmanlı İmparatorluğu' nun altıncı padişahı olan II. Murat tarafından 1425 – 1426 seneleri arasında yaptırılmıştır. Muradiye Külliyesi ilk olarak hamam, medrese, sıbyan mektebi, cami, II. Murat Türbesi ve darüşşifa olarak inşa edilmiştir. Sonraki dönemlerde ise II. Bayezid zamanlarında birçok şehzade, padişah eşleri ve Kanuni Sultan Süleyman için on iki külliye daha eklenmiştir.
Muradiye Külliyesi yapısı içerisinde Muradiye Camii, Türbeleri, Muradiye Hamamı, II. Murad Medresesi gibi birçok kısımdan oluşmaktadır.
Muradiye Külliyesi yapısının ana binası olan Muradiye Camii Sultan II. Murat' ın talebi üzerine 1425 – 1426 senelerinde inşa edilmiştir. Cami iki minareli yapı olarak zaviye cami şekli formatında tasarlanmıştır. Zaviye Cami barınma ve daha birçok ihtiyacı karşılayan cami olarak bilinmektedir.
Muradiye Medresesi; Muradiye Camisinin kırk metre batısında yer almaktadır. Medrese içerisinde on dört adet yurt odası, kütüphane, dershane, sekizgen şadırvanlı ve revaklı güzel bir avlu bulunmaktadır.
6. Irgandı Köprüsü
Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait olan Irganda Köprüsü 1422 senesinde inşa edilmiştir. Köprünün yapımıyla ilgili birçok farklı bilgi bulunsa da köprünün Irgandı Ali oğlu Hoca Muhlisiddin tarafından yaptırıldığı söylenmektedir. Köprünün orjinal tasarımının 1854 senesine kadar korunduğu düşünülmektedir. 1855 senesinde yaşanan büyük deprem sonrasında ise otuz üç farklı dükkan içerisinde hallaçların bulunması sonrasında halk arasında köprünün adı Hallaçlar Köprüsü olarak da anılmaya başlanmıştır.
Yapılan restorasyon çalışmaları sonrasında köprü bugün olduğu tasarıma kavuşmuştur. Köprü üzerinde karşılıklı olacak şekilde toplamda otuz adet dükkan bulunmaktadır. Köprünün boyutu ise on bir metre genişliğinde üç yüz metre uzunluğunda tek kemerli bir köprüdür.
7. Emir Sultan Camii ve Külliyesi
On beşinci yüz yılda Sultan Mehmet Çelebi' nin tahtta olduğu dönem içerisinde 1931 senesinde Yıldırım Beyazid' ın kızı Hundi Fatma Hatun tarafından kocası Emir Sultan için yaptırılmıştır. Ülkemizdeki en önemli mimari yapılardan birisi olan Emir Sultan Camii ve külliyesi, erken dönem Osmanlı mimarisinin de başa gelen örnekleri arsında gösterilmektedir. Segizgen kasnak yapıda tasarımı caminin üç yüzyıl boyunca ayakta kalmasını sağlamıştır. Emir Sultan Cami, henüz Osmanlı döneminde, 1800'lü yıllarda restore edilmiştir. Günümüzdeki son şeklini bu dönemdeki restorasyonda alan camii ve külliye, Anadolu'daki en eski eserler arasındadır.
8. Soğanlı Botanik Parkı ve Hayvanat Bahçesi
Soğanlı botanik parkı ve içerisinde bulunan hayvanat bahçesi şehrin uzağında, rahat ve huzurlu bir ortam içerisinde pek çok bitki ve havyan türünü barındıran Bursa'nın tek botanik parkı ve hayvanat bahçesidir. Soğanlı botanik parkı içerisinde çeşitli iklim türlerinden pek çok bitki türüne ev sahipliği yapmakta olan ayrı ayrı bahçeler bulunmaktadır. Bu tematik alanların yanı sıra pek çok sayıda konak ve evin kopyaları da yine botanik parkının içerisinde bulunmaktadır. Botanik parkın içerisinde bulunan hayvanat bahçesi pek çok farklı türde hayvana eve sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda Soğanlı Botanik Parkı içerisinde, çocuk hayvanat bahçesi de bulunmaktadır.
9. Hanlar Bölgesi
Bursa merkezde bulunan hanlar bölgesi Bursa'nın eski şehir bölgesinin simgesi konumundadır. Hanlar bölgesinin içerisinde pek çok han ve hamamın yanı sıra kapalı çarşı da bulunmaktadır. Bölge, Osmanlı zamanında ticaret merkezi olarak mevcudiyetini uzun süre sürdüren Bursa'nın en önemli ticari yöresi olarak İmparatorluğun en önemli alanlarından birisi idi. Hanlar bölgesinde Koza Han, Pirinç Han, Emir Han, Geyve Han, Fidan Han ve Tuzhan gibi hanların yanı sıra kapalı çarşı, eski bilinen adı ile uzun çarşı bulunmaktadır. Hanlar bölgesindeki tarihi yapılar günümüzde de hali hazırda aktif olarak kullanılmakla birlikte tarihi dokusunu korumaktadır.
10. Bursa Kalesi
Bursa kalesi, inşa tarihi 1. yüzyıla kadar uzanan kalenin kalıntılarının bulunduğu bölgeye verilen isimdir. Başka bir adı Saltanat Kapısı olan Bursa Kalesi'nin ayakta kalan kısmı günümüzde restore edilmiş bir şekilde şehir merkezinde ziyaret edilebilir. Saltanat Kapısı'ndan Bursa'nın fethinin ardından Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi'nin şehre adımını attığı rivayet edilmektedir.
11. Yeşil Medrese
Günümüzde, Türk İslam Tarihi Eserleri Müzesi olarak kullanılan Yeşil Medrese, yine Osmanlı döneminde yapılan ve günümüzde de bütün ihtişamı ile ayakta duran yapıların başında gelmektedir. Başka bir adı da Sultaniye Medresesi, olan Türk İslam Tarihi Eserleri Müzesi Selçuklu döneminden başlayarak özellikle Osmanlı dönemine ait pek çok kıymetli eserin sergilendiği, ülkemizin sayılı müzeleri arasında yer almaktadır. Türk İslam Tarihi Eserleri Müzesi aynı zamanda Osmanlı padişahlarından Yıldırım Bayezid ve 2. Murad’a ait iki ayrı Kuran-ı Kerim'i de koleksiyonunda barındırmaktadır. Yeşil Medrese'nin ev sahipliği yapığı Türk İslam Tarihi Eserleri Müzesi, Bursa'da gezilmesi gereken yerlerin başını çekmektedir.
12. Bursa Kent Müzesi
Ülkemizdeki nispeten yeni müzelerden birisi olan Bursa Kent Müzesi bir etnografya müzesi niteliğini taşımaktadır. Bursa kentinin kültürünü yansıtan bu müzede Türk - İslam tarihinin önemli kültürel eserlerinden örneklerin yanı sıra Osmanlı Padişahlarının heykellerinin de bulunduğu bir sergi mevcuttur.
13. TOFAŞ Anadolu Arabaları Müzesi
Ülkemizde tek olma özelliği taşıyan TOFAŞ Anadolu Arabaları Müzesi, Koç Vakfı tarafından açılmıştır. Günümüzde eski İpek fabrikasında ziyaret edilebilen TOFAŞ Anadolu Arabaları Müzesi'nde Anadolu'daki medeniyetlerin kullandıkları at arabalarından, faytonlara pek çok eski eserin yanı sıra modern döneme ait klasik ve neo-klasik pek çok otomobil sergilenmektedir. Müzenin önemli eserleri arasında 2000 yıllık bir savaş arabası bulunmaktadır.
Bursa Hakkında Genel Bilgi
Bursa şehrinde yaklaşık olarak üç milyon insan yaşamakta olup; nüfus yoğunluğuna göre de Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin en kalabalık dördüncü şehridir. Bursa şehri Türkiye'nin kuzey batısında Marmara Denizi'nin ise güney doğusunda yer almaktadır. İklimi ise ılımandır. Kısaca bu şehri adım adım keşfetmek isteyenler yılın istenilen her sezonunda ziyaret edebilmektedir.
Bursa şehrinin Mudanya, Gürsu, Orhaneli, Yıldırım, İnegöl, Gürsu, Gemlik, Yıldırım, Orhangazi, Osmangazi, Karacabey, Nilüfer, Kestel, Büyük Orhan, Harmancık, Mustafa Kemal Paşa, İznik, Keles ve Yenişehir olmak üzere on yedi ilçesi bulunmaktadır.
Bursa Tarihi Hakkında Genel Bilgi
Yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda Bursa şehrinin ve çevresinin 8.500 yıldır yaşayan bir şehir olduğu ortaya çıkarılmıştır. Balkan ve Orta Avrupa kültürünün oluşmasına yardımcı olan tarım topluluğu halklarının göçebe düzenden vazgeçip yerleşik düzene geçmelerinde Bursa' nın etkili olduğu bilinmektedir.
Bursa şehrinde Anadolu' nun tarih öncesi dönemlerine tanıklık ettiği bilinen ve birçok bilgi toplanmasına yardımcı olan höyükler bulunmaktadır. Şu ana kadar bulunan höyüklerin sayısı 30 olarak belirtilmekte olup; Prehistorik zamanlarda yaşayan toplumların köyleri olduğu bilinmektedir. Ilıpınar ve Orhangazi' de yer alan höyüklerin Neolitik zamanlara, Menteşe ve Yenişehir' de yer alan höyüklerin Kalkolitik zamanlara, Nilüfer-Akçalar Aktopraklık yer alan höyüklerin Geç Neolitik ve Erken Kalkolitik zamanlara, İnegöl' de yer alan höyükte ise Erken Tunç zamanlarına ait birçok kalıntı yer aldığı keşfedilmiştir.
Milattan önce 1200 senelerinde Anadolu'da varlığını sürdüren Hitit İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla bölgede Bithynia Krallığı hüküm sürmeye başlamıştır. Milattan önce 545-333 seneleri arasında Pers İmparatorluğu hakimiyetine giren bölge, Pers İmparatorluğu'nun tarihte Büyük İskender olarak bilinen
III. Alexander tarafından ele geçirilmiştir.
Günümüzdeki Bursa şehrinin temellerinin atılmasına vesile olan Prusia şehri ise Bithynia İmparatorluğu krallarından I.Prusias aracılığıyla kurulmuş olup; adını da kraldan almıştır.
Milattan sonra ikinci yüzyıl dönemlerinde ise Bursa şehri ve çevresi Hristiyanlar için en önemli vr göde bölgeler arasında yer almış olup; bu dönem içerisinde birçok klise ve manastır inşaa edilmiştir.
Tarih içerisinde Olympos ve içerisinde yer alan manastır ve kiliselerden ötürü Keşiş Dağı, Evliye Çelebi' nin yazmış olduğu Seyahatname kitabı içerisinde de yer alan Ruhban Dağı ismiyle ve son olarak 1925 senesinde de Uludağ ismini almıştır.
Türk toplumu Bursa şehri ve çevresine ilk olarak 1080 senesinde gelmiştir. 1081-1097 seneleri arasında Selçuklular tarafından ele geçirilen İznik aynı zaman Anadolu Selçuklu Devleti' nin de başkenti olmuştur. 1299 senesinde ise Söğüt ve çevresinde kurulan Osmanlı Beyliği toprakları arasına Yenişehir, İnegöl, Bilecik ve İznik çevresini katmıştır. 1308 senesinde ise yüksek kale surlarıyla çevrili Bursa şehrini Osmangazi kuşatma altına almıştır. Fetih sırasında hayatını kaybeden Osmangazi yerine ise Orhangazi geçerek kuşatma sürecini devam ettirmiştir. Uzun yıllar devam kuşatma ise 6 Nisan 1326 senesinde sona ererek Bursa fetih edilmiştir. Fetih sonrasında ise Bursa Osmanlı Devleti'nin başkenti olmuştur. Osmanlı Devleti'nin ilk parası ise yine bu dönemde Orhan Gazi zamanında bastırılmıştır.
İrem Varol
Yorum Yap