Malatya Türkiye'nin en kalabalık 27. şehridir. Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat Bölümü’nde bulunan Malatya ili konumuna göre en gelişmiş ildir. Malatya denildiği zaman akla gelen ilk şey kayısıdır. Kayısı üretiminin %80 oranını Malatya karşılamaktadır. Malatya'ya gezmek için gelecek kişiler meşhur kayısıları görmeden ve tatmadan gitmemelidirler.
Arslantepe Höyüğü
Duvarlarına renkli figürler işlenmiş kerpiçten sarayı, 5.500 yıllık geçmişe sahip tapınağı, kılıç ve mızraklarıyla tarihe ışık tutan ve 2014’te Dünya Miras Geçici Listesi’ne giren Arslantepe Höyüğü’nün kalıcı listeye dahil edilmesi için yürütülen çalışmalar tamamlandı.
Bu yer Malatya'nın Battalgazi ilçesinde yer almaktadır. Aslantepe binlerce yıl insanlara verimli toprakları, sulak alanları ve nehrin taşkınlıklarından korunan yapısıyla birlikte ev sahipliği yapmıştır. Tarihi ve kültürel gezi sevenler için " İlk şehir devleti " izlerini taşıyan bu yer Malatya'nın görünmesi gereken yerleri arasındadır. Buluntular arasında aslan heykelleri ve devrilmiş bir kral heykeli bulunmuştur.
Arkeoloji dalına ilgisi olan ya da tarihe biraz olsun ilgili olan kişiler bu tarz yerlerden oldukça zevk alacaktır. Önceki dönemlerde burada bir krallık vardı ve hayat nasıldı? Bu tarz sorularla yapılacak olan gezi buranın atmosferini geçmişin kapılarını açarak daha heyecanlı bir hale getirecektir.
Melik Sunullah Camii
Türklerin İslam dinini benimsedikten sonra en büyük değişim mimaride olmuştur. Bununla beraber Ülkenin birçok yerinde bu kısım Anadolu diye adlandırdığımız yerlerde o zamanlara ait mimari yapıtlar dikkat çekmektedir. Malatya'ya gidildiği zaman görülmesi gereken ve önem taşıyan Melik Sunullah Camii, Malatya Ulu caminin batısında yer almaktadır.
Cami, Vaiz baba ve Koca Vaiz isimleri adlarıyla da anılıyor. Minaresine ait olan kitabeye göre cami M. 1393 yılında yapılmıştır.
Levent Vadisi
Doğa tutkunları için ilk durak Levent Vadisi olmaktadır. Burası yaklaşık olarak yirmi yedi kilometredir ve bundan dolayı tamamını gezmek çok zordur. Bunun için daha çok fizyolojik açıdan değerli kaya oluşumlarının ve mağaraların varlığının yoğunlaştığı alanları ziyaret etmek gerekir. Bununla beraber bu vadide inşa edilmiş tamamen camdan olan seyir tepesi görülmeye değerdir. Bu sayede daha iyi bir şekilde izlenimler yapılmaktadır.
Seyir tepesine gitmek için kullanılan teleferik sayesinde etrafa daha iyi bakılmaktadır. Seyir tepesinin olduğu kısımda küçük bir kafeterya mevcuttur. Burada hem dinlenip hem de manzaranın tadı çıkarılmaktadır. Böylece Malatya’da gezilecek yerler gerek doğa tutkunları gerek kültür gezisi sevenler için cennet gibi bir yere dönüşmektedir.
Yusuf Ziya Paşa Camii
Cami Diyarbakir Valisi ve Maden-i Humayun Emini olan Yusuf Ziya Paşa’nın oğlu Şa’di Paşa tarafından annesi Ayşe Hanım için yaptırılmıştır. Caminin kitabesinde yazılana göre 1793 yılında yapılmıştır. Cami mimarisini sevenler için eski tarihlerde yapılan ve hat sanatlarıyla kişileri büyüleyen görüntüleriyle görülmeye değer camiler arasındadır.
Karakaya Baraj Gölü
Bozkırın, mavinin, doğanın huzur veren her yanıyla büyüleyici bir yer olan Karakaya baraj gölü Malatya'nın görülmeye değer gezilecek yerleri arasındadır. Atatürk barajından sonra bu baraj Türkiye'nin en büyük ikinci barajıdır. Baraj yapımında meydana gelmiş olan Karakaya Baraj Gölü ise yakın bir zamanda Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak kabul edilmiştir. Karakaya Baraj Gölü'nün çevresinde turistik tesisler bulunmakla birlikte feribot işletmesi çalışmaları da yapılmıştır. Bu arada Türkiye'nin en uzun demiryolu köprüsü de baraj gölünün üzerinde bulunmaktadır.
Birçok misafire ev sahipliği yapan bu göle yakın yerlerde bir otelde kalıp kafa dinlemek için ufak bir tatil yapmak adına oldukça uygun ve sakin bir mekandır.
Günpınar Şelalesi
Bu kısımda Malatya’da gezilecek yerler arasında doğanın insanları buluşturduğu yer yani Günpınar Şelalesi var. Bu şelale görsel ziyafetiyle birçok turisti çekmektedir. Su kaynağından üç kademe şeklinde dökülmektedir. 40 metre yükseklikten dökülmektedir. Bu suyun kaynağına doğru insanların 1.5 km kadar yürüme şansları vardır.
Bunun yanında oturma yerleri bulunmaktadır. Bu eşsiz manzara eşliğinde bir şeyler içilme şansı mevcuttur. İnsanlar aileleriyle birlikte bu huzurlu manzara eşliğinde bir şeyler yiyip içerek güzel zamanlar geçirmektedirler.
Sürgü Takaz Mesire Alanı
Doğal ihtişam ve köy kahvaltılarıyla meşhur yer özellikle yöre halkı tarafından oldukça popüler bir yerdir. Malatya'ya 70 kilometre uzaklıktadır. Akan su soğuk ve temizliğinden kaynaklı akvaryum görüntüsü vermektedir. Özellikle kafa dinlemek ve biraz olsun beton hayatından kurtulmak isteyen kişiler için günübirlik geziler için gelinebilecek yerler arasındadır.
Eski Malatya (Battalgazi) Ulu Cami
Eski Anadolu toprakları olunca camiler de bir o kadar fazla olmakta. Kimi camiler sadece eski görüntüleriyle merak salmakla kalmakta. Kimisi ise hem yapıtlarıyla, görkemi ve işçiliğiyle tüm herkesi hayran bırakıp merak salmaktadır. Malatya'da bulunan bu cami Selçuklu hükümdarı Alaaddin Keykubat zamanında 1224 yılında inşa edilmiştir. Kitabesinde yazanlara göre bu camiyi yapan kişiler Yakup bin Ebubekir el-Malati ve Mansur bin Yakup’tur.
Caminin bir kısmı eski tuğlalardan bir kısmı ise taştandır. Eski kısımlar ilk cami şeklini gösterirken tuğlalar ilavedir. Dört eyvanlı plan ile İran’daki Büyük Selçuklu camilerinin Anadolu’daki ilk ve tek örneğidir. Mihrap önü kubbesine bitişiktir bunun yanında ortasında bahçesi ve havuzu bulunmaktadır. Tuğla kaplamalı çini süslemeye sahip olan cami insanları gördüğünde heyecanlandırmaktadır. Haftanın her günü ziyaretçilerine açık olan cami Malatya'nın görülmesi gereken yerleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır.
Ülkemizde cami mimarisinin yeri ayrıdır. Özellikle Osmanlı mimari eşsiz eserler ortaya koymuştur. Bu eserlerin içeriği olarak çok farklı hat ve çini sanatları kullanılmıştır. Hepsinin içini gezerken ayrı bir hayranlık duyulmaktadır. Bu caminin içindeki tuğla detayları Türkiye sınırları içerisinde başka yerde görülmeyecek güzelliği sunmaktadır.
Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı
Battalgazi ilçesi Alacakapı Mahallesi’nde, 1637 tarihinde IV. Murat’ın silahtarı Bosnalı Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Evliya Çelebi'nin Seyehatname adlı eserinde bu kervansarayın adı geçmektedir. Eski zamanlarda ticari amaçlı büyük bir önem taşımaktadır. Uzman araştırmalarına göre 12 adet yatmak için oda ve havuz bölümü bulunmaktadır.
Doğu ve Güney Doğu Anadolu yörelerine has yapıt özellikle turistlerin ilgisini çekmektedir. Bu kısımda içerisinin eski mimarisi ve soğuk düz mermerlerin gösterişli duruşu büyük önem arz etmektedir. İçerisi müze olarak kullanılmaktadır. Gezip eski tarihin içinde başka tarihlerin ve eserlerin dünyasına dalarak güzel bir gezi yaşanmaktadır.
Somuncu Baba Camii Ve Türbesi
Malatya'da bir kez daha etkileyici mimarisi ile karşımıza çıkan cami hem doğal güzellikleri hem enteresan yapısıyla dikkat çekmektedir. Türbeyi içinde muhafaza eden Şeyh Hamit-i Veli Zaviyesi’ne ait olan caminin yıkılması ile yerine bugünkü taş ve ahşap malzemeden inşa edilen cami yapılmıştır. Bunun yanında caminin bulunduğu yerde bir balıklı göl vardır.
Malatya Başkonaklar Etnografya Müzesi
Sinema caddesinde Beş Konaklar adıyla anılan konaklardan birisi müze halini almıştır. Müze geleneksel Malatya evini sunmaktadır. Zamanında Beş Konaklar da hatırı sayılır kişiler otururmuş. Dışı kerpiçten yapılan evlerin iç dizaynı insanlara sunulmuştur. Eskiden kullanılan eşyalarla birlikte sunulan müze büyük ilgi odağı haline gelmiştir. İçerisinde o yörenin geçmişine dair izler taşıyan konak Malatya'yı gezmek isteyen bir kişi tarafından listeye eklenmesi gereken yerlerden birisidir.
Malatya Atatürk Evi
Bu ev kesme taştan yapılmıştır. Atatürk 1931 - 1937 yılları arasında bu evde kalmıştır. Bu evde yaşadıktan sonra bir süre halk eğitim merkezi olarak kullanılan müze daha sonra müze olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bir salon ve altı ayrı oda halinde düzenlenen müzede konferans salonu, Atatürk’ün Malatya’ya geldiği zaman kullandığı eşyaların sergilendiği bir oda, Atatürk kitaplığı ve Cumhuriyet dönemi fotoğrafları yer almaktadır.
Atatürk'ün manevi değeri Türk Halkı için oldukça yüksektir. Bundan kaynaklı onun yaşadığı ev, kullandığı eşyalar insanlarımız için gurur verici birer geziye dönüşmektedir. Vakti olan kişiler için gezme defterleri arasına konması gereken bir diğer mekan Atatürk'ün evidir.
Taşhoron Kilisesi
Taştan ve oldukça büyük yapısıyla özellikle Avrupa mimarisini hiç andırmayan bir yapıdadır. Daha çok Osmanlı yapısına benzeyen bu kilise zamanın bize getirdiği bir başka eserdir. Bu kilise 17. yüzyılın ikinci yarısında yapılmış olan bir Ermeni kilisesidir. Kilisenin yapımında kesme ve moloz taş kullanılmıştır.
Hacıbaba Sinan Et Lokantası
Gezilecek yerler arasında kültür ve doğa gezilerinin yanında o yerin güzel yemeklerini tatmak için gidilecek lokantalarda vardır. Bunlardan birisi Hacıbaba Sinan Et lokantası. Bu lokanta bir çok müşteri tarafından daha çok beğenilen ve önerilen bir mekandır. İçli köfte, sumaklı ekşili çorba, sıkma köfte, etli çiğ köfte, bulama köfte gibi daha birçok meşhur yemeği mevcuttur.
Daha çok yöresel yemek yapan mekanlar tercih edilmelidir. O yörede yapılan yemekleri o yerden başka bir yerde yediğiniz zaman aynı tadı almak çok zordur.
Orduzu Çınar Şelalesi
Çevre sakinleri için doğa ile iç içe ve sakin bir mekandır. Doğanın içinde, yeşillik, çocukların güvenle ve temiz bir havada zaman geçirebileceği bir alandır. Bunun yanında ailesi ya da arkadaşlarıyla beraber zaman geçirmek adına ziyaret edeni de bir o kadar çoktur. Daha çok yaz ve bahar aylarında kişi sayısı fazladır. Piknik yapılmadığı için dumansız hava sahası mevcuttur. Bu kişilerin daha huzurlu bir zaman geçirmesini sağlamaktadır.
Şire Pazarı
Burası özellikle kuru meyvelerin, kayısıların, üzümlerin, incir gibi diğer ürünlerin bulunduğu pazardır. Yerinde üretildiği için birçok yerden çok daha sağlıklı ve taze ürünler tüketicilerin ilgi odağı haline gelmiş bulunmaktadır. Türkiye çapında oldukça üne sahip bir yerdir.
Malatya Fotoğraf Makineleri Müzesi
Bu müzede oldukça çok fotoğraf makinesi bulunmaktadır. Özellikle fotoğrafla ilgilenen kişilerin çok daha ilgisini çekmektedir. Müzede yaklaşık 2000 adet fotoğraf makinesi sergileniyor. Fotoğraf makinelerinin yanı sıra flaş, projeksiyon cihazları, agrandizörler vb. gibi fotoğrafla ilgili her türlü ekipmanı da bulmak mümkün. Kişileri eski zamanlara götüren ve nereden nerelere geldiğimizi bize daha iyi anlatan bir müzedir. Son zamanlarda aylık ziyaretçi sayısı ayda on bin kişidir.
Eski Malatya Mahalle Yaşam Müzesi
Malatya'nın hüznü, mutluluğu, sevinci hepsi avlularda gizlidir. Bu müzede Malatya'da eski mahalle yaşam tarzını anlatan insan figürleriyle canlı bir hayat tasarlanmıştır. Eski ev dizaynı ile birlikte kullanılan eşyalar gelen ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
Bu tarz müzeler kişilerin özellikle o zamanları görememiş kişilerin gözünde bir şeyler canlanmasına yardımcı olduğu için daha fazla talep almaktadır. Nereden nereye gelinmiş diyebileceğimiz bu müzeler genellikle Anadolu illerinde daha fazla mevcuttur.
Hasan Basri Türbesi
Halk arasında Basra'dan gelen manasında "Hasan-i Basri" denilen Türbe, Battalgazi'nin önemli tarihi eserlerinden birini oluşturuyor. Kimisi dilek diliyor kimisi merak edip geliyor. Türbe il dışından ve içinden bir çok ziyaretçi almaktadır.
Kemer Parkı
Parklara önem veren Malatya Yapay şelalesi ve büyük alanı ile birlikte insanlara yürüyüş yapmaları için bir olanak sağlıyor. Bunun yanında oturabileceği ya da zaman geçirebileceği alanlara da sahip olmaktadırlar.
Kent Müzesi
Kent müzesi geçmiş ile şimdiki zaman arasında köprü kurmak için büyük bir önem taşıyan yerdir. Bu kente dair tüm bilgi birikimini, elde ettiği tarihi eserleri, gelecek kuşaklara ışık tutacak çalışmaları kısaca kültür mirasının saklandığı ve korunduğu alandır. Kent müzeleri, kültürel, sosyal ve bir eğitim meselesi olmanın yanında, kent ekonomisini de doğrudan ilgilendiren bir konudur. Çünkü 21. yüzyılda müzeler, turizme yön verecek ve katkı sağlayacak unsurların başında gelmektedir.
Eski askerlik şube binası artık kent müzesi olarak halka sunulmaktadır. Halkın kültür bilinci arttığı için birçok kent geçmişine dair müzeler açmaktadırlar. Hepsi insanları bilinçlendiren ve hem yerli halk hem de il dışından gelen misafirler için bilgilendirici ve eğlenceli bir gezi seçeneğidir.
Özellikle çağımız gençlerinin teknolojiyle iç içe olup çevresindeki bu değişimi ve geçmişlerini unutuşu dikkat çekmektedir. Onları bu tarz müzelere teşvik edilmelidir.
Abdullah Gül Parkı
Abdullah Gül parkı geniş bir alana kurulmuş ve yeşillik bir yerdir. Bu yer kişilerin oturup zaman geçirmeleri için tasarlanmış, her yaş grubunun rahatça gidebileceği, gerek çimenlerde uzanıp dinlenebileceği gerekse çocukların özgürce parkta oynayabileceği alanlara sahiptir. Bu parkta birçok gül dikilip insanlara görsel şölen verilmektedir.
Tarihi Tahtalı Hamam
Çıkan yangından sonra kullanılmamaktadır ve şuan müze olarak faaliyet göstermektedir. Yapılan restorasyonun amacı tarihi yapının ölmemesi ve gelecek kuşaklara bu eserlerin ulaştırılmasıdır. Restorasyon sonucu Hamam Müzesi olarak işlevlendirilen yapıda, Türk hamam ve temizlik kültürünü belgeleme, koruma ve geleceğe aktarma amaçlanmıştır. Türk hamamlarında yüzyıllardır kullanılan tekstil ürünleri, metal ve kemik eşyalar sergilenmektedir.
Türk hamam kültürü ekseninde oluşan gelenekler ve sözlü kültür ögeleri başka bir deyişle somut olmayan kültürel miras da müzede kostümlü müze uzmanları, amatör tiyatro gösterileri, konferanslar, galeri konuşmaları ve işitsel sergilemeler ile tanıtılmaya ve genç kuşağa aktarılmaya çalışılmaktadır.
Maryap Göleti
Bu gölet özellikle bisikletçilerin uğrak mekanı olarak bilinmektedir. Küçük bir gölet olup çok fazla gezilecek bir tarafı bulunmamaktadır. Bazı dönem ve saatlerde doğanın güzelliği ile güzel kareler yakalanmaktadır.
Sanat Sokağı
Sinema, müzik, eğlenceler. Kısaca Sanat sokağı insanlara biraz eğlence sunuyor. Başkan Çakır, “Sanat Adası içerisinde; Malatya Kültür Evi, Kent Konseyi, Gençlik Merkezi, Malatya Mutfağı, Kitap Kafe, Halıcı Konağımız var. Dolayısıyla buraya gelindiği zaman Malatya’nın her türlü kültürel faaliyetlerin yansımasını bulacağız. Aynı zamanda burada Minia Malatya’da oluşturuyoruz. 8 tane eser sergileyeceğiz. Malatya’nın önemli mekanlarından Taşhan, Kervansaray, Ulucami, Somuncubaba gibi eserler sergilenecek..." diye devam eden sözlerinde sanata önem vereceklerini ve çalışmaların devam ettiğini vurgulamıştır.
Malatya gezme olarak birçok doğa olanaklarına sahiptir. Bunun yanında tarihi çok eski zamanlara dayanan ve özellikle eski dönem cami, hamam, kilise gibi yapıtlara sahip olan Malatya, kültür gezisi sevenlerin ilgi odaklarından birisi olmaktadır.
İrem Varol
Yorum Yap